چالش تازه برای صادرات فولاد ایران
در پی افزایش تنشهای سیاسی و نظامی در منطقه خاورمیانه، بهویژه میان ایران و اسرائیل، صادرات فولاد ایران با چالشهای تازهای مواجه شده است؛ موضوعی که بهباور تحلیلگران میتواند به فرصتی طلایی برای چین در راستای توسعه صادرات فولاد تبدیل شود.
طبق گزارشی از «بیگمینت»، شدت گرفتن درگیریها، از جمله حملات اخیر در دریای سرخ و افزایش ناامنی در مسیرهای کشتیرانی، بر روند صادرات فولاد ایران تأثیر منفی گذاشته است. ایران که یکی از بزرگترین صادرکنندگان فولاد در خاورمیانه به شمار میرود، سهم قابلتوجهی در بازار کشورهای منطقه و جنوبشرق آسیا دارد. با این حال، مجموعهای از عوامل از جمله تحریمهای بینالمللی، محدودیتهای انرژی و اکنون نیز ناامنیهای ژئوپلیتیکی، این جایگاه را در معرض تضعیف قرار دادهاند.
در همین حال، چین که با مازاد تولید و کاهش تقاضای داخلی روبهرو است، به دنبال شناسایی بازارهای جایگزین برای صادرات محصولات فولادی خود است. بر اساس آمار، صادرات فولاد چین در پنجماهه نخست سال ۲۰۲۵ (ژانویه تا مه) با رشد ۹ درصدی به ۴۸ میلیون تن رسیده است. این رشد عمدتاً به دلیل قیمتگذاری رقابتی و بهرهمندی از سیاستهای حمایتی داخلی حاصل شده است.
تحلیلگران همچنین معتقدند کاهش قیمت جهانی نفت که به کاهش هزینههای حملونقل منجر میشود، میتواند مزیت مضاعفی برای صادرات فولاد چین ایجاد کند. این وضعیت ممکن است به کاهش سهم ایران در بازار محصولات طویل فولادی منجر شود؛ حوزهای که ایران تاکنون در آن نقش پررنگی ایفا کرده است.
چین همچنین در تلاش است تا علیرغم فشارهای تجاری فزاینده از سوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا، موقعیت خود را در بازارهای آسیایی تقویت کند. اگرچه میزان موفقیت این رویکرد به ظرفیت بازارهای جهانی بستگی دارد، اما در شرایط فعلی، بیثباتیهای سیاسی و رقابت شدید میان کشورهای صادرکننده، آینده بازار فولاد را با عدم قطعیت همراه کرده است.